The Science of Disaster Medicine: From Response to Risk Reduction

¹Canakkale Onsekiz Mart University Faculty of Health Science, Department Emergency Aid and Disaster Management, Canakkale, Turkey
²University of Health Sciences Turkey, Institute of Hamidiye Health Sciences, Department of Disaster Medicine, Istanbul, Turkey
³University of Health Sciences Turkey Hamidiye Faculty of Health Sciences, Department of Emergency Aid and Disaster Management, Istanbul, Turkey
⁴Istanbul Medeniyet University Faculty of Medicine, Department of Emergency Medicine, Istanbul, Turkey

The scientific advancement of the disaster medicine concept started approximately five decades ago. Different disciplines, such as public health, emergency health services, emergency medicine, and military medicine, work within the disaster medicine framework. Disaster medicine aimed to ensure that health services and facilities are operational both in the pre- and post-disaster periods to prevent and reduce the negative health circumstances of the society facing disaster risks. It is a discipline with slow scientific progress due to unclearly systematized multidisciplinary structure and sub-study areas. However, important targets regarding the field of disaster medicine were indicated in the Sendai Framework for Disaster Risk Reduction 2015-2030 published by the United Nations. Among the global goals of disaster medicine, are to reduce the number of deaths and injuries, reduce the number of affected people, strengthen critical facility infrastructure, and ensure functional sustainably of these facilities during disasters. To achieve these goals, disaster medicine is expected to rapidly develop both institutionally and academically. Disaster medicine is a global, mass, administrative, and doctrinal discipline that means beyond clinical studies. Particularly, the development and dissemination of disaster medicine education were emphasized for the first time with the Sendai Framework for Disaster Risk Reduction, which was determined globally in 2015. The disaster medicine discipline is seen to reach a very strong point by 2030.

Keywords:

Afet Tıbbı Bilimi: Müdahaleden Risk Azaltmaya

¹Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Acil Yardım ve Afet Yönetimi Bölümü, Afet Eğitimi ve Yönetimi Anabilim Dalı
²Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afet Tıbbı Anabilim Dalı; Hamidiye Sağlık Bilimleri Fakültesi, Acil Yardım ve Afet Yönetimi Bölümü
³Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Sağlık Bilimleri Fakültesi, Acil Yardım ve Afet Yönetimi Bölümü
⁴İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı

Afet tıbbı kavramının bilimsel gelişimi dünyada yaklaşık 50 yıl önce başlamıştır. Halk sağlığı, acil sağlık hizmetleri, afet yönetimi, acil tıp ve askeri tıp gibi farklı disiplinlerin afet tıbbı kavramı çerçevesinde çalışmalar yaptığı görülmektedir. Afet tıbbının amacı, afet riskleri bulunan toplumun kötü sağlık şartlarını önlemek ve azaltmak için afet öncesi dönemde afet risk yönetimi ve afet sonrası dönemde sağlık hizmetleri ve tesislerini çalışır durumda olmasını sağlamaktır. Çok disiplinli yapısı ve halen net bir şekilde alt çalışma konularının sistematize edilememesi nedeniyle bilimsel ilerlemesi oldukça yavaş bir şekilde gelişen bir disiplindir. Ancak afet tıbbı alanına yönelik Birleşmiş Milletler tarafından 2015-2030 dönemi için yayınlanan Sendai Afet Risk Azaltımı Çerçeve Eylem Planı’nda önemli hedefler bulunmaktadır. Afet tıbbı açısından küresel hedefler arasında yer alan ölüm ve yaralanma sayılarının azaltılması, etkilenen insan sayısının azaltılması, kritik tesislerin alt yapılarının güçlendirilmesi ve afetlerde sürdürülebilir bir şekilde fonksiyonlarına devam edebilmesi yer almaktadır. Bu hedeflerin gerçekleştirilebilmesi için kurumsal ve akademik olarak afet tıbbının hızlı bir şekilde gelişmesi beklenmektedir. Afet tıbbı disiplini klinik çalışmaların ötesinde bir anlam ifade eden küresel, kitlesel, yönetimsel ve doktrinsel bir disiplindir. Özellikle 2015 yılında küresel olarak belirlenen Sendai Afet Risk Azaltımı Çerçeve Eylem Planı ile ilk defa afet tıbbı eğitiminin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması vurgulanmaktadır. 2030 yılına gelindiğine afet tıbbı disiplinin çok güçlü bir noktaya geleceği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Hüseyin Koçak, Kerem Kınık, Cüneyt Çalışkan, Kurtuluş Açıksarı. The Science of Disaster Medicine: From Response to Risk Reduction. . 2021; 36(4): 333-342

Corresponding Author: Hüseyin Koçak, Türkiye