Acil serviste “Genişletilmiş Acil Travma Ultrasonografisi” uygulamalarının klinik karar üzerine etkisiİlhan Uz1, Aslıhan Yürüktümen2, Bahar Boydak1, Selen Bayraktaroğlu1, Enver Özçete1, Özgür Çevrim1, Murat Ersel1, Selahattin Kıyan11Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir 2Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı, Antalya
Amaç: Çalışmamızda, “Genişletilmiş Acil Travma Ultrasonografi” (GATUS) uygulamasının, multipl travma hastasında, intraabdominal yaralanma, hemotoraks, yanı sıra pnömotoraks saptamada duyarlılığını, ayrıca invaziv işlem gerekliliğiyle ilişkisini göstermeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Acil servise başvuran, multipl travmalı tüm hastalar çalışmaya dahil edildi, hasta hakkında klinik bilgisi olmayan araştırmacı acil hekimi tarafından yatakbaşı GATUS yapıldı. Supin akciğer grafiği bulguları, yapılan invaziv girişimler kaydedildi. Altın standart olarak kabul edilen abdomen ve toraks BT (pnömotoraks düzeyine göre skorlama yapıldı) sonuçlarıysa radyoloji uzman düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: GATUS’un batın BT’ye göre intrabdominal yaralanmayı saptamada duyarlılığı %54.5 bulundu. BT’de hemotoraks saptanan 21 (%19.6) hastadan, 15’inde (%14) GATUS’da hemotoraks (duyarlılık %71) tanısı koyulabildi. GATUS ile tanılanamayan hemotoraks ve intraabdominal yaralanmalarda herhangi bir invaziv müdahale yapılamadığı görüldü. Toraks BT’de pnömotoraks saptanan 33 (%30.8) hastadan GATUS ile 27 (%25.2) hasta pnömotoraks tanısı aldı (duyarlılık %81.8). Yapılan skorlamaya göre GATUS ile “genişliği 1 cm’den az veya uzunluğu midkoronal çizgiyi geçmeyen” pnömotoraksların atlandığı görüldü. TT uygulanan hastaların tamamında, GATUS pozitifti. Sonuç: GATUS, invaziv işlem gerektirebilecek pnömotoraksların saptanmasında, yüksek duyarlılık ile kullanılabilir. Hemotoraks ve intraabdominal yaralanmaların tanınmasındaysa duyarlılığı düşük olmakla beraber invaziv işlem gerekliliğini öngörülmesinde yol gösterebilir. Key words: Ultrasonografi, acil servis, multipl travma Anahtar Kelimeler: Acil servis, pnömotoraks; çoklu travma; ultrasonografi.
Impact of the practice of “Extended Focused Assessment with Sonography for Trauma” (e-FAST) on clinical decision in the emergency departmentİlhan Uz1, Aslıhan Yürüktümen2, Bahar Boydak1, Selen Bayraktaroğlu1, Enver Özçete1, Özgür Çevrim1, Murat Ersel1, Selahattin Kıyan11Department Of Emergency Medicine, Ege University, İzmir, Turkey 2Department Of Emergency Medicine, Akdeniz University, Antalya, Turkey
Amaç: Çalışmamızda, “Genişletilmiş Acil Travma Ultrasonografi” (GATUS) uygulamasının, çoklu travma hastasında, karıniçi yaralanma, hemotoraks, yanı sıra pnömotoraks saptamada duyarlılığını, ayrıca invaziv işlem gerekliliğiyle ilişkisini göstermeyi amaçladık. Gereç Ve Yöntem: Acil servise başvuran, çoklu travmalı hastalar çalışmaya alındı. Hasta hakkında klinik bilgisi olmayan araştırmacı acil hekimi tarafından yatakbaşı GATUS yapıldı. Supin akciğer grafiği bulguları, yapılan invaziv girişimler kaydedildi. Karın ve toraks bilgisayarlı tomografi (BT) pnömotoraks düzeyine göre skorlama yapıldı) sonuçlarıysa radyoloji uzman düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: BT ile karşılaştırıldığında, karıniçi yaralanma ve hemotoraks için GATUS duyarlılıkları sırasıyla %54,5 ve %71 idi. GATUS ile tanılanamayan hemotoraks ve karıniçi yaralanmalarda herhangi bir invaziv müdahale yapılamadığı görüldü. Toraks BT’sinde pnömotoraks saptanan 33 (%30,8) hastadan GATUS ile 27 (%25,2) hasta pnömotoraks tanısı aldı (duyarlılık %81,8). Yapılan skorlamaya göre GATUS ile “genişliği 1 cm’den az veya uzunluğu midkoronal çizgiyi geçmeyen” pnömotoraksların atlandığı görüldü. Tüp torakostomi uygulanan hastaların tamamında, GATUS pozitifti. Sonuç: GATUS, invaziv işlem gerektirebilecek pnömotoraksların saptanmasında, yüksek duyarlılık ile kullanılabilir. Hemotoraks ve karıniçi yaralanmaların tanınmasındaysa duyarlılığı düşük olmakla beraber invaziv işlem gerekliliğini öngörülmesinde yol gösterebilir. Keywords: Emergency, pneumothorax; multiple trauma; ultrasonography.
İlhan Uz, Aslıhan Yürüktümen, Bahar Boydak, Selen Bayraktaroğlu, Enver Özçete, Özgür Çevrim, Murat Ersel, Selahattin Kıyan. Impact of the practice of “Extended Focused Assessment with Sonography for Trauma” (e-FAST) on clinical decision in the emergency department. . 2013; 19(4): 327-332
Sorumlu Yazar: Aslıhan Yürüktümen, Türkiye |
|