. 2023; 53(2): 111-119

Körlüğün biyolojik ritimler üzerine etkisi ve sirkadiyen ritim bozukluğunun sonuçları

Yavuz Selim Atan1, Merve Subaşı2, Pınar Güzel Ozdemir1, Muhammed Batur2
1Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ruh Sağlığı Ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Van
2Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Van

Uyku uyanıklık siklusu, dikkat, vücut ısısı, bazı hormonların salınımı gibi çeşitli fizyolojik sistemler ve davranışlar sirkadiyen sistem adı verilen 24 saatlik bir döngüyle yönetilmektedir. Sirkadiyen ritmin düzenlenmesinde birçok dış uyarıcı olmakla birlikte en güçlü çevresel uyarıcı ışık-karanlık siklusudur. Körlüğü olan bireylerde ışık uyarısının alınamamasına bağlı olarak sirkadiyen sistemde bozulmalar meydana gelir. Bu sirkadiyen desenkronizasyona bağlı meydana gelen 24 saat olmayan uyku uyanıklık bozukluğunda uyku-uyanıklık bozukluklarına ek olarak duygudurum bozuklukları, sirkadiyen hormon düzenin bozulmasına bağlı iştah ve sindirim problemleri meydana gelir. Klinik pratikte yeterince tanınmaması nedeniyle tanı alması sıklıkla geciken bu bozuklukta kişiler, sosyal ve akademik yaşamlarında çeşitli düzeylerde aksamalarla mücadele etmek zorunda kalır. Körlüğü olan çoğu birey sirkadiyen bozulmanın kendilerini körlükten daha çok etkilediğini bildirmiştir. Yirmi dört saat olmayan uyku uyanıklık bozukluğunun tedavisinde davranışçı yöntemlere ek olarak başlıca melatonin ve melatonin agonisti tasimelteon kullanılmaktadır. Kör bireylerde uyku düzeni, melatonin ve analoglarının kullanımı veya rezidüel görme varsa fototerapi ile daha normal hale getirilebildiğinden, bozuklukların tanınması aynı zamanda tedavi ile de ilgilidir. Bu nedenle oftalmologlar tarafından akılda tutulması gereken önemli bir konu da körlük yakınması ile başvuran bireylerde uyku sorunlarının da araştırılması ve buna yönelik tedavinin planlanmasıdır.

Anahtar Kelimeler: Biyolojik ritimler, sirkadiyen ritim, körlük, ışık, melatonin


The effect of blindness on biological rhytms and the consequences of circadian rhytm disorder

Yavuz Selim Atan1, Merve Subaşı2, Pınar Güzel Ozdemir1, Muhammed Batur2
1Van Yüzüncü Yıl University, Department Of Psychiatry, Van, Turkey
2Van Yüzüncü Yıl University, Department Of Ophthalmology, Van, Turkey

Various physiological systems and behaviors such as the sleep-wake cycle, vigilance, body temperature and the secretion of certain hormones are dominated by a 24-hour cycle called the circadian system. As well as there are many external stimuli in the regulation of circadian rhythm, the most powerful enviromental stimulus is the daily ligh-dark cycle. Most of the blind individuals with no light perception has periodical circadian desynchrony. Affected patients who has non-24 sleep wake rhytm disorder experience sleep-wake disorders, mood disorders, loss of appetite and gastrointestinal disturbance. Because of the diagnosis is often delayed due to insufficient recognition in clinical practice, patients have to challenge with daytime, social and academic dysfunction. Most of the blind individuals report that non-24 sleep wake rhytm disorder is affected them more than blindness. In the treatment of totally blind patiens suffering from non-24 sleep wake rhytm disorder, the first line management is behavioral approach. Drug therapy includes melatonin and tasimelteon as a melatonin agonist. Diagnosis of blind individuals’ sleep disorders is also relevant to treatment just because it could be improved by the use of melatonin and its analogues, or by phototherapy if residual vision is present. For this reason, an important issue that should be kept in mind by ophthalmologists is looking into sleep problems in individuals who apply with the complaint of blindness.

Keywords: Biological rhytms, circadian rhytm, blindness, light, melatonin


Yavuz Selim Atan, Merve Subaşı, Pınar Güzel Ozdemir, Muhammed Batur. The effect of blindness on biological rhytms and the consequences of circadian rhytm disorder. . 2023; 53(2): 111-119

Sorumlu Yazar: Yavuz Selim Atan, Türkiye


ARAÇLAR
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
EndNote
BibTex
Medlars
Procite
Reference Manager
E-Postala
Paylaş
Yazara e-posta gönder

Benzer makaleler
Google Scholar