Gümüşköy kaplıcası (Aydın) ve çevresinin hidrojeokimyasal incelenmesi
Tuğbanur Özen Balaban1, Hilal Akın2, Gültekin Tarcan2, Ünsal Gemici2, Mümtaz Çolak2, İsmail Hakkı Karamanderesi31Atatürk Üniversitesi Oltu Yer Bilimleri Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Oltu, Erzurum, Türkiye2Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, İzmir, Türkiye
3Jeolojik Etüt Müşavirlik (jem), İzmir, Türkiye
Gümüşköy Kaplıcası Batı Anadolu Bölgesi’nde Büyük Menderes Grabeni’nin güneybatı kısmında yer almaktadır. İnceleme alanındaki termal suların kaynak çıkış sıcaklıkları 20-36 °C, pH değerleri 6.4-7.5 ve elektriksel iletkenlikleri (EC) 2000-11230 µS/cm arasındadır. Termal sular genel olarak Na-Cl su tipindedirler. Jeotermal sistemin rezervuar kayaçları Menderes Masifi’nin karstik mermerleri ve çatlaklı şist birimleridir. Neojen’in geçirimsiz birimleri jeotermal sistemin örtü kayalarını oluşturmaktadır. Sistemin ısı kaynağı ise tektonizmaya bağlı yüksek jeotermal gradyandır. Termal sular Giggenbach Diyagramı’na (1988) göre çoğunlukla ham sular sınıfındadır ve kimyasal jeotermometrelerle hesaplanan rezervuar sıcaklıkları 55-114 °C arasında değişmektedir. Ölçülmüş sıcaklıklardaki mineral doygunlukları, termal sularda genellikle kalsit, aragonit ve dolomit minerallerinin çökel oluşturduğunu gösterir. Suların jips, anhidrit, sölestin ve barit minerallerini ise çözündürücü özellikte oldukları görülmektedir. Termal suların üretim ve iletim hatlarında ve atık suların reenjeksiyonu sırasında kalsit, aragonit ve dolomit minerallerinin kabuklaşma riski oluşturacağı belirlenmiştir. Silis mineralleri ise kinetik özelliklerinden dolayı amorf silis özelliğinde çökelebilir.
Anahtar Kelimeler: Gümüşköy, Termal sular, Doygunluk indeksi, KabuklaşmaHydrogeochemical study of the gümüşköy spa (Aydin) and its vicinity
Tuğbanur Özen Balaban1, Hilal Akın2, Gültekin Tarcan2, Ünsal Gemici2, Mümtaz Çolak2, İsmail Hakkı Karamanderesi31Ataturk University, Oltu Earth Sciences Faculty, Department Of Geological Engineering, Oltu, Erzurum, Turkey2Dokuz Eylül University, Engineering Faculty, Geological Engineering, Izmir, Turkey
3Geological Study And Consultancy, Izmir, Turkey
Gümüşköy Spa is located in southwest of the Büyük Menderes Graben in Western Anatolia. The thermal waters of the area have spring temperatures of 20-36 °C, pH of 6.4-7.5 and EC of 4960 to 5079 µS/cm. Water type of thermal waters is generally Na-Cl type. Reservoir rocks of geothermal systems are marble and fissured schist units of Menderes Massif. Impermeable units of Neogene are the cap rocks of geothermal systems. Heat source of system is also geothermal gradient connected with tectonism. According to Giggenbach Diagram (1988), thermal waters mostly fall into the immature fields and reservoir temperatures vary between 55-114 °C. Mineral saturation in outlet temperatures indicates that calcite, aragonite, and dolomite minerals are generally oversaturated in the thermal waters. However, it is seen that the thermal waters is undersaturated with gypsum, anhydrite, celestite, and barite. It is determined that calcite, aragonite and dolomite minerals will be created scaling risk in production and conduction line of the thermal waters and during the reinjection of waste water. Silica minerals may also precipitate amorphous silica due to kinetic properties.
Keywords: Gümüşköy, Thermal waters, Saturation index, ScalingSorumlu Yazar: Tuğbanur Özen Balaban, Türkiye
| ARAÇLAR |
 Tam Metin PDF Yazdır Alıntıyı İndir RIS EndNote BibTex Medlars Procite Reference Manager E-Postala Paylaş Yazara e-posta gönder
Benzer makaleler Google Scholar |