Yeni Tanı Alan Akromegali Hastalarında Kemik Mineral Dansitometri Ölçümlerinin Değerlendirilmesi

¹Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim Araştırma Hastanesi, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği
²Mardin Devlet Hastanesi

Amaç: Akromegali artmış büyüme hormonu (BH) ve insülin benzeri büyüme faktörü-1 (IGF-1) konsantrasyonlarına neden olan kronik bir hastalıktır. BH ve IGF-1 düzeyinin kemik homeostazı, kemik döngüsü ve kemik “remodeling”i üzerine önemli etkileri vardır. Akromegali ve kemik mineral yoğunluğu (KMY) arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmaların sonuçları tartışmalıdır. Bu çalışmanın amacı yeni tanı alan akromegali hastalarında KMY'yi değerlendirmek ve BH ile IGF-1 düzeyinin KMY ile ilişkisini belirlemektir.

Gereç ve yöntem: Bu kesitsel çalışma Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim Araştırma Hastanesi kayıtlarından kemik mineral yoğunluğu değerlerine ulaşılabilen ve hipogonadizm öyküsü olmayan yeni tanı almış 36 akromegali hastası üzerinde yürütüldü. BH ile IGF-1 düzeylerinin femur ve lomber bölgelerden ölçülen KMY ile olan ilişkileri ayrı ayrı incelendi.

Bulgular: Hastaların ortalama yaşı 46.2 ± 12.5 yıl olarak saptandı. Medyan IGF-1 ve BH düzeyleri sırasıyla 551 ng/ml ve 8.2 ng/ml idi. Hastaların %58.3’ünde osteopeni mevcutken hiçbir hastada osteoporoz saptanmadı. Femur boynundan ölçülen KMY değeri ile IGF-1 (r: 0.484, p: 0.036) ve BH (r: 0.595, p: 0.007) düzeyleri arasında pozitif korelasyon saptandı. Lomber vertebralardan değerlendirilen KMY ölçümleri ile BH ve IGF-1 düzeyleri arasında anlamlı korelasyon yoktu.

Sonuç: Yeni tanı alan ögonodal akromegali hastalarında BH ve IGF-1 düzeylerindeki artışın femurdan ölçülen KMY'yi artırdığı bulundu. Lomber bölgeden ölçülen KMY ile BH ve IGF-1 düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı.

Anahtar Kelimeler:

Evaluation of Bone Mineral Densitometry Measurements in Newly Diagnosed Acromegaly Patients

¹University of Health Sciences, Diskapi Yildirim Beyazit Training Research Hospital, Department of Endocrinology and Metabolism
²Mardin State Hospital

Objective: Acromegaly is a chronic disease that causes high concentrations of growth hormone (GH) and insulin-like growth factor-1 (IGF-1). GH and IGF-1 levels have important effects on bone homeostasis, bone turnover, and bone remodeling. Results of studies investigating the relationship between acromegaly and bone mineral density (BMD) are controversial. The aim of the current study is to evaluate BMD in newly diagnosed acromegaly patients and to determine the relationship between GH and IGF-1 level with BMD.

Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted on 36 newly diagnosed acromegaly patients without a history of hypogonadism, whose bone mineral density values can be obtained from the records of Dışkapı Yıldırım Beyazıt Training Research Hospital. The relationship between GH and IGF-1 levels and BMD measured from the femur and lumbar regions was examined separately.

Results: The mean age of the patients was 46.2 ± 12.5 years. Median IGF-1 and BH levels were 551 ng/ml and 8.2 ng/ml, respectively. While 58.3% of the patients had osteopenia, no osteoporosis was found in any of the patients. A positive correlation was found between the BMD value measured from the femoral neck and IGF-1 (r: 0.484, p: 0.036) and GH (r: 0.595, p: 0.007) levels. There was no significant correlation between BMD measurements evaluated from lumbar vertebrae and GH and IGF-1 levels.

Conclusion: It was found that the increase in GH and IGF-1 levels in newly diagnosed eugonadal acromegaly patients increased BMD measured from the femur. There was no significant relationship between BMD measured from the lumbar region and GH and IGF-1 levels.

Keywords:

Murat Çalapkulu, Muhammed Erkam Sencar, İlknur Öztürk Ünsal, Davut Sakız, Hayri Bostan, Hakan Düğer, Mustafa Özbek, Erman Çakal. Evaluation of Bone Mineral Densitometry Measurements in Newly Diagnosed Acromegaly Patients. . 2022; 28(2): 91-96

Sorumlu Yazar: Murat Çalapkulu, Türkiye