Turk Kardiyol Dern Ars. 2020; 48(1): 1-87 | DOI: 10.5543/tkda.2020.36713  

Turkish Cardiology Association Consensus Report: COVID-19 Pandemic and Cardiovascular Diseases (May 13, 2020)

Meryem Aktoz1, Hakan Altay2, Emre Aslanger3, Enver Atalar4, İlyas Atar5, Vedat Aytekin6, Ahmet Oytun Baykan7, Cem Barçın8, Nezihi Barış9, AsiyeAyça Boyacı10, Yüksel Çavuşoğlu11, Ahmet Çelik12, Göksel Çinier13, Muzaffer Değertekin14, Sabri Demircan15, Önder Ergönül16, Mehmet Ertürk17, M. Kemal Erol18, Bülent Görenek11, Mustafa Ozan Gürsoy19, Burak Hünük3, Gökhan Kahveci20, Can Yücel Karabay13, Ilgın Karaca21, Meral Kayıkçıoğlu22, Muhammed Keskin23, Teoman Kılıç24, Burçak KılıçkıranAvcı25, Cevat Kırma20, Umut Kocabaş2, Derya Kocakaya26, Serdar Küçükoğlu27, Bülent Mutlu28, Sanem Nalbantgil22, Ertuğrul Okuyan29, Kaan Okyay30, Deniz KaptanÖzen31, Sami Özgül32, Ebru Özpelit9, Bahar Pirat30, Sena Sert13, Ümit Yaşar Sinan27, Yusuf Ziya Şener4, Ersan Tatlı33, Ahmet İlker Tekkeşin13, Eralp Tutar34, Dilek Ural6, Özlem Yıldırımtürk13, Bedrettin Yıldızeli35
1Department of Cardiology, Trakya University Faculty of Medicine, Edirne
2Cardiology Clinic, Baskent University Istanbul Hospital, Health Practice and Research Center, İstanbul
3Yeditepe University Faculty of Medicine, Department of Cardiology, İstanbul
4Department of Cardiology, Hacettepe University Faculty of Medicine, Ankara
5Cardiology Department, Private Ankara Güven Hospital, Ankara
6Department of Cardiology, Koç University Faculty of Medicine, İstanbul
7Cardiology Clinic, Private Adana Middle East Hospital, Adana
8Cardiology Clinic, S.B.Ü. Gülhane Training and Research Hospital, Ankara
9Department of Cardiology, Dokuz Eylül University Faculty of Medicine, İzmir
10Cardiology Clinic, Ankara City Hospital, Ankara
11Department of Cardiology, Eskişehir Osmangazi University Hospital, Eskişehir
12Department of Cardiology, Mersin University Faculty of Medicine, Mersin
13İstanbul Dr. Siyami Ersek Chest and Cardiovascular Surgery Training and Research Hospital, İstanbul
14Cardiology Department, Yeditepe University Hospital, İstanbul
15Cardiology Department, Memorial Şişli Hospital, İstanbul
16Department of Infectious Diseases, Koç University School of Medicine, İstanbul
17S.B.Ü. Mehmet Akif Ersoy Chest Cardiovascular Surgery Training and Research Hospital, İstanbul
18Cardiology Clinic, Şişli Kolan International, İstanbul
19Clinic of Cardiology, İzmir Katip Çelebi University Atatürk Training and Research Hospital, İzmir
20Cardiology Clinic, Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Training and Research Hospital, İstanbul
21Department of Cardiology, Fırat University Faculty of Medicine,Elazığ
22Department of Cardiology, Ege University Medical Faculty Hospital, İzmir
23Cardiology Clinic, İstanbul Sultan Abdülhamid Han Training and Research Hospital, İstanbul
24Department of Cardiology, Kocaeli University Faculty of Medicine, Kocaeli
25Department of Cardiology, İstanbul University Cerrahpaşa Faculty of Medicine, İstanbul
26Department of Chest Diseases, Marmara University Pendik Training and Research Hospital, Pendik
27Department of Cardiology, İstanbul University Cardiology Institute, İstanbul
28Department of Cardiology, Marmara University Faculty of Medicine, İstanbul
29Cardiology Clinic, İstanbul Bağcılar Training and Research Hospital, İstanbul
30Department of Cardiology, Başkent University Faculty of Medicine, Ankara
31Cardiology Clinic, Kocaeli Derince Training and Research Hospital, Kocaeli
32Kahramanmaraş İstiklal University, Kahramanmaraş
33Department of Cardiology, Sakarya University Faculty of Medicine, Sakarya
34Department of Cardiology, Ankara University Faculty of Medicine, Ankara
35Department of Thoracic Surgery, Marmara University Pendik Training and Research Hospital, İstanbul

In December 2019, in the city of Wuhan, in the Hubei province of China, treatment-resistant cases of pneumonia emerged and spread rapidly for reasons unknown. A new strain of coronavirus (severe acute respiratory syndrome coronavirus-2 [SARS-CoV-2]) was identified and caused the first pandemic of the 21st century. The virus was officially detected in our country on March 11, 2020, and the number of cases increased rapidly; the virus was isolated in 670 patients within 10 days. The rapid increase in the number of patients has required our physicians to learn to protect both the public and themselves when treating patients with this highly infectious disease. The group most affected by the outbreak and with the highest mortality rate is elderly patients with known cardiovascular disease. Therefore, it is necessary for cardiology specialists to take an active role in combating the epidemic. The aim of this article is to make a brief assessment of current information regarding the management of cardiovascular patients affected by COVID-19 and to provide practical suggestions to cardiology specialists about problems and questions they have frequently encountered.



Türk Kardiyoloji Derneği Uzlaşı Raporu: COVID-19 Pandemisi ve Kardiyovasküler Hastalıklar Konusunda Bilinmesi Gerekenler (13 Mayıs 2020)

Meryem Aktoz1, Hakan Altay2, Emre Aslanger3, Enver Atalar4, İlyas Atar5, Vedat Aytekin6, Ahmet Oytun Baykan7, Cem Barçın8, Nezihi Barış9, AsiyeAyça Boyacı10, Yüksel Çavuşoğlu11, Ahmet Çelik12, Göksel Çinier13, Muzaffer Değertekin14, Sabri Demircan15, Önder Ergönül16, Mehmet Ertürk17, M. Kemal Erol18, Bülent Görenek11, Mustafa Ozan Gürsoy19, Burak Hünük3, Gökhan Kahveci20, Can Yücel Karabay13, Ilgın Karaca21, Meral Kayıkçıoğlu22, Muhammed Keskin23, Teoman Kılıç24, Burçak KılıçkıranAvcı25, Cevat Kırma20, Umut Kocabaş2, Derya Kocakaya26, Serdar Küçükoğlu27, Bülent Mutlu28, Sanem Nalbantgil22, Ertuğrul Okuyan29, Kaan Okyay30, Deniz KaptanÖzen31, Sami Özgül32, Ebru Özpelit9, Bahar Pirat30, Sena Sert13, Ümit Yaşar Sinan27, Yusuf Ziya Şener4, Ersan Tatlı33, Ahmet İlker Tekkeşin13, Eralp Tutar34, Dilek Ural6, Özlem Yıldırımtürk13, Bedrettin Yıldızeli35
1Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, Edirne
2Başkent Üniversitesi İstanbul Hastanesi, Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, Kardiyoloji Kliniği, İstanbul
3Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul
4Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
5Özel Ankara Güven Hastanesi Kardiyoloji Bölümü, Ankara
6Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul
7Özel Adana Ortadoğu Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, Adana
8S.B.Ü. Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, Ankara
9Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İzmir
10Ankara Şehir Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, Ankara
11Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Hastanesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Eskişehir
12Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Mersin
13İstanbul Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul
14Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji Bölümü, İstanbul
15Memorial Şişli Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü, İstanbul
16Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı, İstanbul
17S.B.Ü. Mehmet Akif Ersoy Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul
18Şişli Kolan International, Kardiyoloji Kliniği, İstanbul
19İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, İzmir
20Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, İstanbul
21Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Elazığ
22Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İzmir
23İstanbul Sultan Abdülhamid Han Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, İstanbul
24Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Kocaeli
25İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul
26Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Pendik
27İstanbul Üniversitesi Kardiyoloji Enstitüsü, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul
28Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul
29İstanbul Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, İstanbul
30Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
31Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, Kocaeli
32Kahramanmaraş İstiklal Üniversitesi, Kahramanmaraş
33Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Sakarya
34Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
35Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı, İstanbul

Aralık 2019’da, Çin’in Hubei eyaletindeki Wuhan şehrinde, nedeni bilinmeyen, tedaviye dirençli pnömoni olguları ile ortaya çıkan ve devamında hızla yayılarak XXI. yüzyılın ilk pandemisine neden olan yeni koronavirüsün (severe acute respiratory syndrome koranavirüs-2 [SARS-CoV-2]) 11 Mart 2020 tarihinde ülkemizde de resmi olarak saptanmasının ardından olgu sayısı hızla artmış ve 10 gün içerisinde 670 hastada virüs izole edilmiştir. Hasta sayısındaki hızlı artış, hekimlerimizin bir yandan etkilenen hastalara müdahale ederken diğer yandan toplumu ve kendilerini korumayı öğrenmelerini gerektirmektedir. Salgından en çok etkilenen ve ölüm oranı en yüksek seyreden grup, bilinen kalp ve damar hastalıkları olan yaşlılardır. Bu nedenle, kardiyoloji uzmanlarının salgınla mücadelede aktif görev almaları kaçınılmazdır. Bu makale, COVID-19’dan etkilenen kalp-damar hastalarının yönetiminde güncel bilgilerin kısa bir değerlendirmesini yapmayı ve kardiyoloji uzmanlarına sık karşılaştıkları sorunlar ve sorular hakkında pratik öneriler sunmayı amaçlamaktadır.



Meryem Aktoz, Hakan Altay, Emre Aslanger, Enver Atalar, İlyas Atar, Vedat Aytekin, Ahmet Oytun Baykan, Cem Barçın, Nezihi Barış, AsiyeAyça Boyacı, Yüksel Çavuşoğlu, Ahmet Çelik, Göksel Çinier, Muzaffer Değertekin, Sabri Demircan, Önder Ergönül, Mehmet Ertürk, M. Kemal Erol, Bülent Görenek, Mustafa Ozan Gürsoy, Burak Hünük, Gökhan Kahveci, Can Yücel Karabay, Ilgın Karaca, Meral Kayıkçıoğlu, Muhammed Keskin, Teoman Kılıç, Burçak KılıçkıranAvcı, Cevat Kırma, Umut Kocabaş, Derya Kocakaya, Serdar Küçükoğlu, Bülent Mutlu, Sanem Nalbantgil, Ertuğrul Okuyan, Kaan Okyay, Deniz KaptanÖzen, Sami Özgül, Ebru Özpelit, Bahar Pirat, Sena Sert, Ümit Yaşar Sinan, Yusuf Ziya Şener, Ersan Tatlı, Ahmet İlker Tekkeşin, Eralp Tutar, Dilek Ural, Özlem Yıldırımtürk, Bedrettin Yıldızeli. Turkish Cardiology Association Consensus Report: COVID-19 Pandemic and Cardiovascular Diseases (May 13, 2020). Turk Kardiyol Dern Ars. 2020; 48(1): 1-87

Corresponding Author: Vedat Aytekin, Türkiye


TOOLS
Full Text PDF
Print
Download citation
RIS
EndNote
BibTex
Medlars
Procite
Reference Manager
Share with email
Share
Send email to author

Similar articles
PubMed
Google Scholar